ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Το χωρίο επί Βασιλέως της Μακεδονίας Μ. Αλεξάνδρου ονομαζόταν «ΚΑΛΠΟΥΣ» και ανήκε διοικητικά στην Επαρχία Ελυμίας. Ήταν κτισμένο στην περιοχή Αγίου Νικολάου και Παναγίας και έφθανε μέχρι το «Καταφύγι» ή «Πέτρα».
ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Το «ΚΑΛΠΟΥΣ» κατά τους βυζαντινούς χρόνους αριθμούσε πάνω από (1.000) χίλια. Σπίτια όπως φαίνεται από τα ερείπια που υπάρχουν.
Το «ΚΑΛΠΟΥΣ» είχε αναπτύξει σε σημαντικό βαθμό το εμπόριο, με αποτέλεσμα να καταστεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας. Εκείνη την εποχή λειτουργούσε αγορά στη θέση μεταξύ Παναγίας και Αγίου Νικολάου.
Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, στο «ΚΑΛΠΟΥΣ», ο χριστιανισμός έφθασε στο αποκορύφωμά του. Οι κάτοικοί του είχαν κτίσει 12 εκκλησίες, από τις οποίες σώζονται μέχρι σήμερα τα ερείπιά τους είναι
1) Αγίας Τριάδας.
2) Αγίας Παρασκευή.
3) Αγίου Ιωάννου.
4) Αγίου Νικολάου.
5) Προφήτη Ηλία (σώζεται ολόκληρος ναός αναστηλωμένος).
6) Αγίου Αθανασίου.
7) Αγίου Γεωργίου.
8) Παντοκράτορας.
9) Αγίου Βαρθολομαίου.
10) Παναγίας (σώζεται ολόκληρος ο ναός αναστηλωμένος.
11) Αγίου Ιωάννου που ήταν στην σημερινή πλατεία των Πριονιών.
12) Ο Αγίους Αθανάσιος ο σημερινός πολιούχος του χωριού.
Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, και σε άγνωστη χρονολογία, το «ΚΑΛΠΟΥΣ» περιήλθε στην κατοχή των Τούρκων εκτός του Νοτίου τμήματος που λέγεται Καταφύγιο η Πέτρα, όπου κατέφυγαν οι κάτοικοί του, και εκεί έκτισαν τείχος γύρω – γύρω, που ερείπια του σώζονται ακόμη και σήμερα, και πολεμούσαν τους Τούρκους με όσα μέσα είχαν την εποχή εκείνη. Στο τέλος όμως και περί το 1.700 επί διοικητού τότε ΚΑΤΣΑΡΟΥ, το Καταφύγι έπεσε στα χέρια των Τούρκων, αφού τους έκοψαν το νερό που έπιναν. Το νερό έβγαινε στην κορυφή του βουνού και οι Τούρκοι το γύρισαν προς την Θεσσαλία. Επί Τουρκοκρατίας το «ΚΑΛΠΟΥΣ» ονομάστηκε ΜΠΟΖΟΒΟ.
Οι κάτοικοι τότε του ΜΠΟΖΟΒΟΥ διασκορπίστηκαν στα γύρω χωριά και μερικοί από αυτούς εγκαταστάθηκαν, περί το 1710 στη θέση που υπάρχει το σημερινό χωριό. Εκεί έκτισαν τη μεγάλη εκκλησία του ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ η οποία σώζεται σε καλή κατάσταση μέχρι σήμερα. Και τη μνήμη αυτού εορτάζουμε στις 18 Ιανουαρίου με 8ήμερη νηστεία.
ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
Οι κάτοικοι του χωριού έλαβαν μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα έχοντας αρχηγό τον Βάρδα, ο οποίος ήταν οπλαρχηγός του Παύλου Μελά. Οι κάτοικοι του χωρίου είτε πολεμούσαν είτε μετέφεραν όπλα και πολεμοφόδια από είτε μετέφεραν όπλα και πολεμοφόδια από τη Θεσσαλία στη Δυτική Μακεδονία.
Κατά τον πόλεμο του 1940 πολέμησαν γενναία τους Γερμανούς και Ιταλούς δίνοντας σκληρές μάχες μ’ αυτούς. Οι Γερμανοί όμως κατόρθωσαν και έκαψαν το χωριό στις 17 Αυγούστου 1942.
Μετά την αποχώρηση των Γερμανών και όσο διαρκούσε ο εμφύλιος πόλεμος, οι κάτοικοι του χωρίου διατάχθηκαν να εγκαταλείψουν το χωρίο και έφυγαν ομαδικώς για την Καλαμπάκα, τα Τρίκαλα και για άλλα χωρία. Επέστρεψαν το 1950 και άρχισαν το κτίσιμο του χωρίου από την αρχή.
(grevenitis.gr)